Historie Noord-Holland
Holland was dit belangrijkste gewest met een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep met 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 de Acte aangaande Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werden onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement betreffende Texel
dit departement over de Amstel
dit departement van de Delf
Daarnaast lagen verder het departement betreffende een Schelde en Maas en het departement betreffende een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de andere opstelling niet en na de instelling in 1801 aangaande dit Bataafs Gemenebest werden dit departement Holland ingesteld volgens de oude gewestelijke grenzen aangaande Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest vernieuwen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden over een Maas.
Na de Fransen eind 1813 uit Nederland gevlucht waren, was een ordening aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden de departementen vervangen door provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden van een Maas werden verenigd in een provincie Holland. Door minister Van Maanen werd in de grondwetcommissie alsnog de naam Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen betreffende achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", maar dit werd door de rest met een commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug aangaande Friesland naar Holland, maar een deel van Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werden verder het laatste Hollands Brabant, het Land met Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werd in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te beperken werden Holland voor de grondwetsherziening over 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate wegens Amsterdam, het in 1838 het provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende staat aangaande Amsterdam en drong men aan op de genezing met een verdeling bijvoorbeeld die was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Op deze plaats werd echter niet met tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd die bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel betreffende de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit van Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake met een samenvoeging aangaande een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk het deze plannen over de baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel aangaande Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door remedie betreffende de Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in het noorden via geneesmiddel met de Afsluitdijk aan een provincie Friesland.
De provincie kan geraken onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en eerst dit IJ) ingeval grens werkt.
Ten zuiden van dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende de luchthaven Schiphol en tegelijk dit Gooi, eveneens een dichtbevolkt gebied, doch betreffende ons landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden met het Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Er bevinden zichzelf in het deel betreffende een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in het noorden een Kop van Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust over de provincie is grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen welbekende badplaatsen indien Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Waar de duinen door een Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden aangaande dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel aangaande Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en andere industrie: dit kan zijn dit westelijk gebied van het Noordzeekanaal, betreffende als middelpunt de haven en sluizen aangaande IJmuiden. Ten noorden met Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt van het schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijkertijd veerhaven vanwege Texel.
Met een oostkust liggen historische steden zodra Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste Provincie Noord-Holland binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende de daarin, weet dan ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams de meeste bekendheid, dat behalve in Amsterdam in steden wanneer Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat kan zijn te beluisteren, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. Een meest kenmerkende dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier verdere dit lokale dialect over een standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en dit Wierings beschikken over een enorm persoonlijk karakter.
Precies wanneer in verschillende dialectgebieden kan zijn in Noord-Holland sprake met ons teruggang over een dialecten. Zeker bestaan enkele dialecten nog leer dit hier nu opvallend vitaal. Met name het Volendams wordt ter plaatse nog heel algemeen gesproken. Andere dialecten, zoals het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ kan zijn vanouds ons barrière en het blijkt tevens uit de dialecten. De dialecten ten noorden van dit IJ bestaan een meeste afwijkende.
Bij het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden aangaande het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten over Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls ingeval Zuid-Hollands beschouwd. Wel haar laatste blog nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende ook Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers zijn, blijven in internet een Utrechtse groep.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten met vanouds geïsoleerde gemeenschappen zodra Volendam, Egmond ofwel een Waddeneilanden hebben ons enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en zijn op enkele punten enorm conservatief gebleven, waar ze zich op verschillende punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor bijzonder scherp met de omliggende dialecten zijn kunnen afwijken.
Een opstelling aangaande de dialecten boven dit IJ is problematisch en is aanleiding geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls kan zijn op een verwantschap met dit Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel achterbaks betreffende dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nooit absoluut mogen vernieuwen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in een dialecten. Hoewel die theorie veel aanhang heeft, is ze door andere taalkundigen over de hand gewezen en zullen een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn ons overheids-NV, gesticht op 4 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland indien enig aandeelhouder. De organisatie zorgt in opdracht aangaande een besturen van een recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en verzorging betreffende zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen betreffende Texel (een hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook bestaan er in Noord-Holland ons tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (aangaande Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland nog vele andere vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, een Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor het hoofdartikel aan dit thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van de zomer ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Klik Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort